prof. dr hab. inż. Zbigniew Ścibiorek
Międzynarodowa Wyższa Szkoła
Logistyki i Transportu we Wrocławiu
Recenzja
publikacji pt ,,Leksykon Bezpieczeństwa Informacyjnego”
redakcja naukowa: Włodzimierz Fehler
Siedlce 2023, ISBN 978-83-67162-78-4, ss.421

Funkcjonując od kilkudziesięciu lat w społeczeństwie informacyjnym obserwujemy ciągły wzrost znaczenia informacji. Jednak nie wszyscy w pełni dostrzegają wagę informacyjnego wymiaru bezpieczeństwa. Osiąganie i utrzymywanie odpowiedniego poziomu tego bezpieczeństwa to obecnie zadanie o znaczeniu fundamentalnym, a przy tym nacechowane złożonością oraz wielowątkowością. Jak trafnie zauważa Włodzimierz Fehler autor książki Podstawy bezpieczeństwa informacyjnego bezpieczeństwo informacyjne to proces i ciąg stanów, w ramach których zapewniana jest swoboda wytwarzania, dostępu, gromadzenia i przepływu wysokiej jakości informacji, połączona z racjonalnym, prawnym i zwyczajowemu wyodrębnieniem pewnych ich kategorii, podlegających ochronie bądź reglamentacji ze względu na bezpieczeństwo podmiotów, których one dotyczą. Wielości pojęć związanych z bezpieczeństwem informacyjnym towarzyszy niestety duża liczba ich nieaktualnych, nieprecyzyjnych a niekiedy nawet błędnych definicji. Zakłóca to proces poznawczy i może prowadzić do kreowania nieprecyzyjnych rozstrzygnięć odnoszących się do konkretnych problemów z zakresu bezpieczeństwa informacyjnego. Jeżeli bowiem do opisu i charakterystyki badanych obiektów używa się nieadekwatnej terminologii , to opisy te i charakterystyki również będą niejasne i nieprecyzyjne. W tej sytuacji Leksykon Bezpieczeństwa Informacyjnego jest bardzo ważną publikacją stanowiącą próbę uporządkowania aparatu pojęciowego. To propozycja, aby o istotnych kwestiach bezpieczeństwa informacyjnego mówić i pisać posługując się wspólnym aparatem pojęciowym.
Recenzowana pozycja wydawnicza zawiera uporządkowany zbiór terminów z zakresu bezpieczeństwa informacyjnego ujętych w formie haseł wraz z wykazami źródeł. Leksykon Bezpieczeństwa Informacyjnego charakteryzujący różnorodne aspekty bezpieczeństwa informacyjnego ma spójną, przemyślaną i logiczną konstrukcję. Zasadniczą wartość przedsięwzięcia sygnowanego przez redaktora naukowego publikacji: Włodzimierza Fehlera, widzę w tym, że stworzono płaszczyznę do poprawnej interpretacji wielu zagadnień (terminów) z zakresu bezpieczeństwa informacyjnego. Szeroko zakrojona koncepcja Leksykonu pozwala zapoznać czytelnika ze skomplikowaną i różnorodną materią konstytuującą ten jakże istotny wymiar bezpieczeństwa. Z uwagi na wielość czynników o charakterze informacyjnym oddziałujących współcześnie na bezpieczeństwo konieczne jest bowiem wieloaspektowe, interdyscyplinarne spojrzenie na te kwestie. Takie też podejście zaprezentowali redaktor naukowy oraz autorzy haseł w Leksykonie.
Należy podkreślić, że większość zawartych w Leksykonie Bezpieczeństwa Informacyjnego haseł opracowali badacze posiadający widoczny, a w szeregu przypadków znaczący dorobek, nie tylko teoretyczny, ale również praktyczny odnoszący się do analizowanych zagadnień. W konsekwencji publikacja posiada zarówno walor teoretyczny, jak i praktyczny. Można w związku z powyższym oczekiwać, że stanie się ona obiektem zainteresowania nie tylko badaczy, ale także praktyków związanych z obszarem bezpieczeństwa informacyjnego. Można także wyrazić opinię, że będzie to lektura przydatna dla studentów kierunku bezpieczeństwo informacyjne i innych kierunków związanych z bezpieczeństwem.
Uwagę zwraca wysoki poziom przygotowania merytorycznego haseł zawartych w Leksykonie Bezpieczeństwa Informacyjnego. Zaakcentować należy wkład pracy włożony w kompetentne i adekwatne opracowanie ponad 240 haseł. Ich dobór jest bardzo wnikliwy, cechuje się dostrzeżeniem istotnych zagadnień ogólnych i szczegółowych z zakresu bezpieczeństwa informacyjnego. Autorzy haseł przy ich opracowaniu zastosowali warsztat naukowy właściwy dla publikacji o takim charakterze. Podkreślić należy to, że oparli się na informacjach uwzględniających najnowsze krajowe i zagraniczne ustalenia badawcze oraz regulacje prawne obowiązujące w szeroko rozumianej sferze bezpieczeństwa informacyjnego.
Biorąc pod uwagę, że tylko sygnalnie w nielicznych publikacjach poświęconych problematyce bezpieczeństwa ich autorzy wycinkowo prezentują zagadnienia zebrane w Leksykonie Bezpieczeństwa Informacyjnego uważam, że publikacja mieści się wśród najlepszych dotychczas wydanych pozycji o porównywalnym charakterze.
Powyższe konstatacje są argumentami do podkreślenia dużej oryginalności recenzowanej pracy. Wyrażam przekonanie, że monografia spotka się z zainteresowaniem szerokiego grona osób interesujących się nie tylko naukowo czy zawodowo kwestiami bezpieczeństwa informacyjnego. W Leksykonie Bezpieczeństwa Informacyjnego zostały zawarte autorskie, w pełni autonomiczne (ale uwzględniające istniejący dorobek naukowy) poglądy na kwestie różnego rodzaju zjawisk i problemów z zakresu bezpieczeństwa informacyjnego. Przygotowanie Leksykonu jest ze wszech miar udanym przedsięwzięciem naukowym. W sposób prawidłowy dobrano hasła tematyczne niezbędne dla jego konstrukcji. Autorzy haseł w sposób czytelny i usystematyzowany zaprezentowali aktualny stan wiedzy. Opublikowanie Leksykonu Bezpieczeństwa Informacyjnego pozwoliło na wypełnienie istotnej naukowej luki. Leksykon zawiera szereg wartościowych treści naukowych i wychodzi naprzeciw potrzebom rynku czytelniczego.